Wybrzydzanie jedzenia czy zdrowe nawyki? Media a wzrost ortoreksji

W dzisiejszym społeczeństwie, gdzie media promują idealny wygląd i zdrowy styl życia, pojawia się coraz powszechniejsze zjawisko ortoreksji. Jednak równie ważnym aspektem tego problemu jest rosnąca rola producentów suplementów i niektórych przedstawicieli branży dietetycznej, którzy niekiedy promują podejścia oparte na wątpliwych naukowych podstawach. W niniejszym artykule przyjrzymy się, jak niektórzy producenci suplementów oraz nieuczciwi przedstawiciele dziedziny dietetyki mogą wpływać na kształtowanie niezdrowych nawyków żywieniowych, a także dlaczego warto zachować zdrowy rozsądek w podejściu do diety.

Zacznę od krótkiego opisu, czym jest ortoreksja. 

Pojęcie "ortoreksja" pochodzi z greckiego (orthos-prawidłowy, orexia-apetyt), i określa zaburzenie, które charakteryzuje się obsesją spożywania wyłącznie zdrowej żywności, co prowadzi do znacznych ograniczeń żywieniowych. W najbardziej zaawansowanych przypadkach chorzy rezygnują ze spożywania jakiejkolwiek żywności.

Przytoczę jeszcze małą anegdotkę z życia pewnej osoby. 

Ortoreksję po raz pierwszy opisał lekarz Steven Bratman w 1997 r. w artykule dla Yoga Journal. Autor w dzieciństwie chorował na alergie, zatem jego rodzina eliminowała z diety produkty potencjalnie szkodliwe dla jego zdrowia. Takie zachowanie doprowadziło do lęku przed jedzeniem i przerodziły się w obsesję, dlatego w grę wchodziła żywność ekologiczna, która była przygotowana zgodnie ze schematami. Dr Bratman zauważył w praktyce lekarskiej, że pojawia się coraz więcej osób w jego gabinecie z takim samym problemem jak on. Zrozumiał on, że jego fiksacja na punkcie zdrowego jedzenia urosła do chorobliwych rozmiarów. Na podstawie autoobserwacji oraz zauważając ten problem u swoich pacjentów nazwał tę jednostkę chorobową jako ortorexia nervosa. Napisał on książkę: "W szponach zdrowej żywności".

Ortoreksja zaczyna się niewinnie a zaburzenie to objawia się między innymi tym, że:

• pacjent panicznie boi się jedzenia i eliminuje każdy produkt zawierający składnik lub związek, który jest potencjalnie szkodliwy

• z czasem objawy zaburzenia zaogniają się powodując brak spożywania czegokolwiek, bo pacjent uświadamia sobie, że wszystko jest w pewien sposób szkodliwe, bo idealne produkty nie istnieją

• może dojść do wniosku, że nawet będzie pić tylko wodę i to specjalnie wyselekcjonowaną

W dzisiejszym świecie, rosnąca liczba dietetyków wydaje się być zatopiona we własnych restrykcjach żywieniowych, zagrażając zdrowemu podejściu do jedzenia. Niektórzy z nich borykając się z zaburzeniami odżywiania, przenoszą własne walki na klientów, proponując diety o skrajnych ograniczeniach. Brak zdolności do zbilansowania jadłospisu i przekonanie, że wszystko spoza ich wąskich wytycznych jest szkodliwe, zamiast wspierać właściwe nawyki żywieniowe, narażają innych na ryzyko ortoreksji. 

Wprowadzenie masy suplementów staje się normą, często motywowanej współpracą z firmami. Ta praktyka, choć może generować zyski, kwestionuje autentyczność zaleceń dietetyków. Nakłanianie do unikania konkretnych produktów żywnościowych, jednocześnie promując suplementy, może prowadzić do niepotrzebnych restrykcji i przyczynić się do niezdrowego podejścia do jedzenia. 

Dodatkowo, znerwicowani dietetycy, pozbawieni równowagi we własnym życiu, mogą przekazywać niezdrowe wzorce myślowe swoim klientom. Brak rozsądnego podejścia do żywienia i zdrowego stylu życia sprawia, że ryzyko zachorowania na ortoreksję u tych, którzy szukają porad dietetycznych, znacząco wzrasta. Dlatego ważne jest, aby krytycznie oceniać rady żywieniowe i wybierać profesjonalistów, którzy propagują holistyczne podejście do zdrowego stylu życia (masa suplementów to NIE jest holistyczne podejście), zamiast wprowadzać nadmierne restrykcje i niezdrowe nawyki żywieniowe.

Podsumowując, niektórzy dietetycy ryzykując dla zysku i idąc do celu po trupach, narażają klientów na zachorowanie poprzez stosowanie restrykcykych diet i nadmierne poleganie na suplementach. Wzrost przypadków ortoreksji może być skutkiem braku umiejętności zbilansowanego podejścia do jadłospisów. Ważne jest wybieranie profesjonalistów promujących holistyczne podejście do zdrowia, a unikanie diety opartej na wielu suplementach jest kluczowe dla utrzymania równowagi i zdrowego stylu życia.